-
1 insto
in-sto, stĭti, stātum (e. g. instaturum, Liv. 10, 36, 3:I.instaturos,
Front. Strat. 2, 6, 10 al.), 1, v. n., to stand in or upon a thing (class.).Lit.A.In gen., constr. with dat., in and abl., or acc.(α).With dat.:(β).jugis,
Verg. A. 11, 529.—With in and abl.: saxo in globoso, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36 (Trag. Fragm. v. 367 Rib.):(γ).instans in medio triclinio,
Suet. Tib. 72.—Absol., to draw nigh, approach; to impend, threaten:(δ).quibus ego confido impendere fatum aliquod, et poenas jam diu debitas aut instare jam plane, aut certe jam appropinquare,
Cic. Cat. 2, 5:instant apparatissimi magnificentissimique ludi,
id. Pis. 27:cum illi iter instaret,
id. Att. 13, 23:quidquid subiti et magni discriminis instat,
Juv. 6, 520:ante factis omissis, illud quod instet, agi oportere,
the subject in hand, Cic. Inv. 2, 11, 37. —Of persons: cum legionibus instare Varum,
Caes. B. C. 2, 43.—With acc. (ante-class.):B. (α).tantum eum instat exitii,
Plaut. Poen. 4, 2, 96.—With dat.:(β).cedenti,
Liv. 10, 36:vestigiis,
id. 27, 12, 9:instantem regi cometen videre,
Juv. 6, 407.—With acc.:II.si me instabunt (al. mi),
Plaut. Curc. 3, 1, 6.—Trop.A.To urge or press upon one, to insist; to pursue a thing (syn. urgeo):(α).quamobrem urge, insta, perfice,
Cic. Att. 13, 32, 1:accusatori,
id. Font. 1:ille instat factum (esse),
he insists upon the fact, Ter. And. 1, 1, 120.— To follow up eagerly, pursue; with dat. or acc.With dat.:(β).instant operi regnisque futuris,
Verg. A. 1, 504:talibus instans monitis (parens),
Juv. 14, 210:non ignarus instandum famae,
Tac. Agr. 18.—With acc., to urge forward, ply, transact with zeal or diligence: instant mercaturam, Nov. ap. Non. 212, 30 (Com. Rel. p. 223 Rib.):(γ).parte aliā Marti currumque, rotasque volucres Instabant,
were hastening forward, working hard at, busily constructing, Verg. A. 8, 434: rectam viam, to go right, i. e. to be right, to hit the mark, Plaut. As. 1, 1, 40:unum instare de indutiis vehementissime contendere,
Caes. B. C. 3, 17, 5; cf. Zumpt, Gram. § 385.—Absol.:B.vox domini instantis,
Juv. 14, 63.—To demand earnestly, solicit, insist upon:A.satis est, quod instat de Milone,
Cic. Q. Fr. 3, 2:quod profecto cum sua sponte, tum, te instante, faciet,
at your instance, your solicitation, id. Att. 3, 15.— With inf.:instat Scandilius poscere recuperatores,
Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136.—With ut or ne:tibi instat Hortensius, ut eas in consilium,
Cic. Quint. 10:uxor acriter tua instat, ne mihi detur,
Plaut. Cas. 2, 5, 33; cf.:nunc nosmet ipsi nobis instemus, ut, etc.,
Auct. Her. 4, 56, 69.— Impers.:profecto, si instetur, suo milite vinci Romam posse,
Liv. 2, 44.—Hence, instans, antis, P. a.(Standing by, being near, i. e.) Present.1.In gen.:2.quae venientia metuuntur, eadem efficiunt aegritudinem instantia,
Cic. Tusc. 4, 6, 11:ex controversia futuri, raro etiam ex instantis aut facti,
id. de Or. 2, 25, 105:tempus,
Auct. Her. 2, 5, 8:bellum,
Cic. Phil. 11, 10, 24.—In partic., gram. t. t.:B.tempus, i.q. praesens tempus,
the present tense, the present, Quint. 5, 10, 42; Charis. p. 147 P. et saep.—Pressing, urgent, importunate (post-Aug.):periculum,
Nep. Paus. 3, 5:species terribilior jam et instantior,
Tac. H. 4, 83:gestus acer atque instans,
Quint. 11, 3, 92 sq.; cf.:argumentatio acrior et instantior,
id. ib. §164: admonitio instantior,
Gell. 13, 24, 19.— Adv.: instanter, vehemently, earnestly, pressingly:intente instanterque pronuntiare,
Plin. Ep. 5, 19, 6:petere,
id. ib. 5, 7, 22:plura acriter et instanter incipere,
Quint. 9, 3, 30:dicere,
id. 9, 4, 126.— Comp.:instantius concurrere,
to fight more vehemently, Tac. A. 6, 35. — Sup.:instantissime desiderare,
Gell. 4, 18. -
2 propello
prō-pello (prŏpellat, Lucr. 4, 195; 6, 1026), pŭli, pulsum, 3, v. a.I.Lit., to drive before one's self, to drive, push, or urge forward, to drive forth; to hurl, propel, hurl or cast down, to overthrow (class.;II.syn.: proturbo, protrudo): sacerdotem anum praecipem propulit,
Plaut. Rud. 3, 3, 8:oves potum,
Varr. R. R. 2, 2:in pabulum,
id. ib. 2, 2:aëra prae se,
Lucr. 4, 286:propellere ac submovere hostes,
Caes. B. G. 4, 25:hostem a castris,
Liv. 7, 24:nubes,
Gell. 2, 22, 24:in profundum e scopulo corpora,
Ov. M. 8, 593:hastam,
Sil. 16, 571:urbem,
to overthrow, Val. Fl. 6, 383:muros Oechaliae,
to throw down, Sen. Herc. Oet. 162; cf.:orationem propellere dialecticorum remis,
Cic. Tusc. 4, 5, 9:si paulo largius L. Caecilium pietas et fraternus amor propulisset,
id. Sull. 23, 64.—Trop.A. B.To drive on, impel, incite, urge ( poet. and in post-Aug. prose):C.corpus,
Lucr. 3, 160:terrore carceris ad voluntariam mortem,
Tac. A. 11, 2:agmina voce,
Sil. 7, 530.—To drive away, to keep or ward off:periculum vitae ab aliquo,
Liv. 40, 11 fin.:famem,
Hor. S. 1, 2, 6:injurias hominum ac ferarum,
Col. 7, 12, 2. -
3 īn-stō
īn-stō stitī, statūrus, āre, to stand upon, take a position: iugis, V.—To draw nigh, approach, be at hand, impend: partus instabat prope, T.: nox instabat, S.: ea quae videntur instare: instant ludi: cum illi iter instaret: quidquid subiti instat, Iu.: illud quod instet agi oportere, the subject in hand: quod instat, i. e. our purpose, V.: cum legionibus instare Varum, Cs.: quantae caedes Laurentibus instant, V.—To press upon, harass, molest, menace, threaten: comminus acriter, S.: rursus, Cs.: ferro: hinc Pallas instat, Hinc contra Lausus, V.: hostibus dubiis, S.: noli mihi instare: praecedentibus, H.: cedenti instaturus, L.: instantem regi cometen videre, Iu.—Fig., to urge, press, insist, pursue: quam ob rem urge, insta, perfice: addit et instat, H.: ille instat factum (esse), insists upon the fact, T.: accusatori.—To follow up eagerly, pursue, be intent upon, urge forward, drive: vox domini instantis, Iu.: Instant ardentes Tyrii, V.: instant operi, V.: talibus instans monitis (parens), Iu.: non ignarus instandum famae, Ta.: Marti currum, to work hard at, V.—To demand earnestly, solicit, insist upon: num ego insto? T.: unum de indutiis, make one demand, Cs.: quod te instante faciet, at your instance: instat Scandilius poscere recuperatores: tibi instat Hortensius, ut eas in consilium: profecto, si instetur, suo milite vinci Romam posse, L. -
4 agitō
agitō āvī, ātus, āre, freq. [ago], to set in violent motion, drive onward, move, impel, urge: (Harena) magnā vi agitata, S.: greges, drive to pasture, V.: equum, V.: iugales (dracones), O.: (triremem) in portu agitari iubet, rowed about, N. — To hunt, chase, pursue: aquila alias avīs agitans: dammas, O.: cervos in retia, O. — Fig., to drive, urge forward, press, support, insist on: agrariam legem: hoc unum agitare, esse, etc., keep pressing this one point: pacem an bellum, S.—To attend, keep, celebrate: Dionysia, T.: festos dies. — To observe, obey, carry out, exercise: praecepta parentis mei, S.: secreta consilia, L.—Of time, to pass, spend vitam sine cupiditate, S.: apud aquam noctem, S. — Absol, to live, abide, be: varius atque incertus agitabat, S.: pro muro dies noctīsque, remain, S. —To move to and fro, stir, agitate, shake, disturb, toss: corpora huc et illuc, S.: hastam, brandish, O.: scintilla agitata (ventis), fanned, O.: habenas manibus, wield, O.: caput, nod, O.: mare ventorum vi agitari: freta incipiant agitata tumescere, V.: Zephyris agitata Tempe, H.: agitata numina Troiae, tossed on the sea, V.: agitantia fumos Nubila, tossing up spray, O. — Fig., to stir, rouse, agitate, stimulate, excite, goad: hunc, T.: plebem, L.: mens agitat molem, animates, V. — To vex, disquiet, disturb, distress: nationes: Furiis agitatus Orestes, V.: rebus agitatis, in times of disorder: metu atque libidine divorsus agitabatur, was distracted by, S.: te agitet cupido, H.: fidem aut gentīs, to disturb the loyalty, etc., V. — To insult, scoff, rail at, deride, revile: rem militarem: mea fastidia verbis, H.: (poemata) expertia frugis, H.: ea belle agitata ridentur, neatly mocked. — To prosecute, occupy oneself with, engage in, keep going, stir: cuncta, keep active, S.: mutas artes, V.: iocos, O.: eo modo agitabat, ut, etc., so conducted himself, S.: scaenis agitatus Orestes, i. e. represented, V.—To pursue, consider, deliberate on, meditate: secum multum, S.: haec mecum, H.: in animo bellum, L.: agitare coepit, si posset, etc., L.: ut mente agitaret, bellum renovare, N. — To discuss, debate, sift, investigate: oratori omnia tractata, agitata, i. e. sifted, discussed: omnia ex tabulis, by the accounts: senatus de secessione plebis agitat, L. — Impers: Romae de facto agitari, there were discussions, S.* * *agitare, agitavi, agitatus Vstir/drive/shake/move about; revolve; live; control, ride; consider, pursue -
5 stimulō
stimulō āvī, ātus, āre [stimulus], to goad, rouse, set in motion, stir, spur, incite, stimulate: stimulante fame, driven by hunger, O.: stimulante conscientiā, Cu.: avita gloria animum stimulabat, L.: stimulata pellicis irā, O.: Iurgia praecipue vino stimulata, excited, O.: ad huius salutem defendendam stimulari me: ad arma, L.: iniuriae dolor in Tarquinium eos stimulabat, L.: me, ut caverem, etc.: eodem metu stimulante, ne moraretur, Cu.: Festinare fugam... iterum stimulat, V.— To goad, torment, vex, trouble, plague, disquiet, disturb: te conscientiae stimulant maleficiorum tuorum: consulem cura de filio stimulabat, L.* * *stimulare, stimulavi, stimulatus Vurge forward with a goad, torment,"sting"; incite, rouse to frenzy -
6 exigo
I.Lit.A.In gen.:B.reges ex civitate,
to expel, Cic. de Or. 2, 48, 199:hostem e campo,
Liv. 3, 61, 8: exigor patria, Naev. ap. Non. 291, 4:aliquem domo,
Liv. 39, 11, 2:aliquem campo,
id. 37, 41, 12:omnes foras,
Plaut. Aul. 3, 1, 7:adcolas ultra famam,
Plin. 2, 68, 68, § 175:exacti reges,
driven away, Cic. de Or. 1, 9, 37; cf.:Tarquinio exacto,
id. Rep. 1, 40:anno post Tarquinios exactos,
Tac. A. 11, 22:Orestes exactus furiis,
driven, tormented, Ov. Tr. 4, 4, 70:virum a se,
Plaut. Mil. 4, 6, 62:uxorem,
to put away, divorce, Ter. Hec. 2, 1, 45; Suet. Caes. 50; id. Claud. 26; cf.: illam suam (uxorem) suas res sibi habere jussit ex duodecim tabulis; claves ademit;exegit,
turned her out of the house, Cic. Phil. 2, 28, 69: aliquem vitā, i. e. to kill, Sen. de Ira, 1, 6: corpus e stratis, to raise up or out, Sil. 16, 234:maculam,
to take out, Suet. Aug. 94: et sacer admissas exigit Hebrus aquas, pours out into the sea, Ov. H. 2, 114; of weapons, to thrust from one, thrust, drive:non circumspectis exactum viribus ensem Fregit,
thrust, impelled, Ov. M. 5, 171; so,ensem,
Luc. 8, 656; cf.:ensem per medium juvenem,
plunges through the middle, Verg. A. 10, 815:gladium per viscera,
Flor. 4, 2, 68:tela in aliquem,
Sen. Cons. ad Marc. 16;hence: aliquem hastā,
i. e. to thrust through, transfix, Val. Fl. 6, 572.—Mid.:quae (hasta) cervice exacta est,
passed out, passed through, Ov. M. 5, 138: prope sub conatu adversarii manus exigenda, to be put forth, raised (for a blow), Quint. 6, 4, 8 Spald.:(capellas) a grege in campos, hircos in caprilia,
to drive out, Varr. R. R. 2, 3, 8:sues pastum,
id. ib. 2, 4, 6:radices altius,
to send out, Cels. 5, 28, 14; cf.:vitis uvas,
Col. 3, 2, 10; 3, 6, 2; Cels. 8, 1 med. —In partic.1.A scenic t. t., to drive off, i. e. hiss off a piece or a player from the stage (rare):2.spectandae (fabulae) an exigendae sint vobis prius,
Ter. And. prol. 27 Ruhnk.; so, fabulas, id. Hec. prol. alt. 4; id. ib. 7.—To demand, require, enforce, exact payment of a debt, taxes, etc., or the performance of any other duty (very freq.;(β).syn.: posco, postulo, flagito, contendo, etc.): ad eas pecunias exigendas legatos misimus,
Cic. Fam. 13, 11, 1: pecunias a civitatibus, id. Div. ap. Caecil. 10, 33:acerbissime pecunias imperatas,
Caes. B. C. 3, 32; cf. id. ib. 1, 6 fin.; Cic. Pis. 16, 38; id. N. D. 3, 34, 84:quaternos denarios,
id. Font. 5, 9:tributa,
id. Fam. 3, 7, 3:pensionem,
id. ib. 6, 18, 5:nomina sua,
id. Verr. 2, 1, 10, § 28:mercedem,
id. Lael. 21, 80 et saep.:equitum peditumque certum numerum a civitatibus Siciliae,
Caes. B. C. 1, 30, 4:obsides ab Apolloniatibus,
id. ib. 3, 12, 1:viam,
to demand the construction of a road, Cic. Verr. 2, 1, 59, § 154; Liv. 42, 3, 7:a quoquam ne pejeret,
Juv. 13, 36.—Esp.: rationem, to exact an account:ut Athenienses rationibus exigendis non vacarent,
Val. Max. 3, 1, ext. 1; Plin. Ep. 10, 81, 1:libertorum nomina a quibus ratio exigi posset,
Suet. Aug. 101 fin. —In pass.: exigor aliquid, to be solicited, dunned for money, etc. (post-class.): exigor portorium, id est, exigitur de me portorium, Caecil. ap. Gell. 15, 14, 5; id. ap. Non. 106, 24: (Rib. Com. Fragm. p. 51): sese pecunias maximas exactos esse, Q. Metell. Numid. ap. Gell. 15, 14, 2; Dig. 23, 4, 32.—3.To examine, inquire into (post-Aug.):4.nec illae (conjuges) numerare aut exigere plagas pavent,
Tac. G. 7 fin. (so Ritter, Halm, with all MSS., cf. Holzmann ad loc.; al. exugere, said to have been the read. of a lost codex, the Arundelianus; cf. exsugo); cf.:exactum et a Titidio Labeone, cur omisisset, etc.,
id. A. 2, 85.—Of places, to go or pass beyond, to pass by, leave behind ( poet. and in post-Aug. prose):5.cum primus equis exegit anhelis Phoebus Athon,
Val. Fl. 2, 75; cf. Prop. 3, 20, 11 (4, 20, 3 M.):Troglodytae hibernum mare exigunt circa brumam,
Plin. 12, 19, 42, § 87.—In mercant. lang., to dispose of, sell:6.agrorum exigere fructus,
Liv. 34, 9, 9 Drak.: mercibus exactis, Col. poët. 10, 317. —Mathemat. t. t., to apply to a standard or measure, i. e. to examine, try, measure, weigh by any thing:II.ad perpendiculum columnas,
Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133:materiam ad regulam et libellam,
Plin. 36, 25, 63, § 188:pondus margaritarum sua manu,
Suet. Caes. 47; cf.:aliquid mensura,
Plin. 17, 21, 35, § 159.Trop.A.In gen., to drive out, expel (very rare):B.locus, Ubi labore lassitudo exigunda ex corpore,
Plaut. Capt. 5, 4, 4: frigus atque horrorem vestimentis, Lucil. ap. Non. 291, 8.—Far more freq. and class.,In partic.1.(Acc. to I. B. 2.) To require, demand, claim any thing due:2.ego vero et exspectabo ea quae polliceris, neque exigam, nisi tuo commodo,
Cic. Brut. 4, 17:aliquid exigere magis quam rogare,
id. Fam. 2, 6, 1:longiores litteras exspectabo vel potius exigam,
id. ib. 15, 16, 1:omnibus ex rebus voluptatem quasi mercedem,
id. Fin. 2, 22, 73:ab hoc acerbius exegit natura quod dederat,
demanded back, reclaimed, id. Tusc. 1, 39, 93 Klotz.:non ut a poëta, sed ut a teste veritatem exigunt,
id. Leg. 1, 1, 4:has toties optata exegit gloria poenas,
has cost, Juv. 10, 187:poenas,
to take vengeance, id. 10, 84:de vulnere poenas,
Ov. M. 14, 478: poenam (alicui), Sen. de Ira, 2, 22 fin.; Ov. F. 4, 230:gravia piacula ab aliquo,
Liv. 29, 18, 18 et saep.—With ut:exigerem ex te cogeremque, ut responderes,
Cic. Fin. 2, 35, 119; 4, 28, 80; cf.:Calypso exigit fata ducis,
questions, inquires into, Ov. A. A. 2, 130:exactum a marito, cur, etc.,
Tac. A. 2, 85:exigite ut mores seu pollice ducat,
Juv. 7, 237 sq. —With an object-clause:exigimus potuisse eum eo tempore testamentum facere,
Dig. 29, 7, 8; 24, 3, 2.— Absol.:in exigendo non acerbum,
Cic. Off. 2, 18, 64:cum res exiget,
Quint. 5, 11, 5; 10, 3, 3; cf.:ut res exiget,
id. 12, 10, 69:si communis utilitas exegerit,
id. 12, 1, 37.— Esp.: rationem, to require an account:rerum gestarum,
Just. 19, 2, 6:numquid rationem exiges, cum tibi aliquis hos dixerit versus?
an explanation, Sen. Ep. 94, 28; Plin. Ep. 19, 9.—Of time, life, etc., to lead, spend, pass, complete, finish:3. 4.non novisse quicum aetatem exegerim,
Plaut. Trin. 4, 2, 111; id. Capt. 3, 5, 62:tecum aetatem,
id. Mil. 4, 2, 48; 4, 6, 60; id. Cas. 2, 5, 12:ut te dignam mala malam aetatem exigas,
id. Aul. 1, 1, 4: vitam taetre, Cat. Or. inc. 15; Ter. Heaut. 2, 3, 39:cum maerore graviorem vitam,
Sall. J. 14, 15; 85, 49; Plin. 7, 44, 45, § 139; Vitr. 2, 1, 4; Val. Max. 3, 5, 4 al.:vitae tempus,
Sen. Ep. 2, 2; Val. Max. 3, 3, ext. 6:jam ad pariendum temporibus exactis,
Cic. Verr. 2, 1, 18, § 48: qui exacta aetate moriuntur, at the close of the vigorous period of life, Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Verr. 2, 5, 8, § 21; Sall. J. 6, 2; Liv. 2, 40, 11 al.:mediam dies exegerat horam,
Ov. Am. 1, 5, 1:aevum,
Lucr. 4, 1235; Verg. A. 7, 777; Ov. M. 12, 209:tristissimam noctem,
Petr. 115:diem supremum noctemque,
Tac. A. 3, 16:ullum tempus jucundius,
Plin. Ep. 3, 1, 1:jam aestatem exactam esse,
Sall. J. 61, 1:per exactos annos,
at the end of every year, Hor. C. 3, 22, 6:exacto per scelera die,
Tac. H. 1, 47; id. A. 3, 16; so,exacto quadriennio,
Plin. 2, 47, 48, § 130; Verg. G. 3, 190; Stat. S. 2, 2, 47.—To bring to an end, to conclude, finish, complete a thing ( poet. and in post-Aug. prose):5.exegi monumentum aere perennius,
Hor. C. 3, 30, 1:opus,
Ov. R. Am. 811; id. M. 15, 871:exactus tenui pumice versus eat,
Prop. 3, 1, 8; Verg. A. 6, 637:commentarii ita sunt exacti, ut, etc.,
Quint. 10, 7, 30:eandem gracilitatem stilo exigere condiscant,
to reach, attain to, id. 1, 9, 2.—To determine, ascertain, find out:6.sociisque exacta referre,
his discoveries, Verg. A. 1, 309:non prius exacta tenui ratione saporum,
before he has ascertained, Hor. S. 2, 4, 36.— Pass. impers.:non tamen exactum, quid agat,
Ov. F. 3, 637; cf. id. Am, 3, 7, 16. —(Acc. to I. B. 3.) To weigh, try, prove, measure, examine, adjust, estimate, consider, = examinare, ponderare (class. but perh. not in Cic.): si ad illam summam veritatem legitimum jus exegeris, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1; cf.: nolite ad vestras leges atque instituta exigere ea, quae Lacedaemone fiunt, to estimate by the standard of, etc., Liv. 34, 31, 17; so,7.opus ad vires suas,
Ov. A. A. 2, 502:si omnia argumenta ad obrussam coeperimus exigere,
Sen. Q. N. 4, 5, 1; cf.:principatus tuus ad obrussam exigitur,
id. de Clem. 1, 1, 6:se ad aliquem,
id. Ep. 11 fin.:regulam emendate loquendi,
Quint. 1, 5, 2:illa non nisi aure exiguntur, quae fiunt per sonos,
are judged of, id. 1, 5, 19; cf. id. 1, 4, 7.—To treat, consult, deliberate respecting something, = considerare, deliberare (class. but not in Cic.): de his rebus ut exigeret cum eo, Furnio mandavi, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 7:8.cum aliquo,
Plin. Ep. 6, 12, 3; cf.:secum aliquid,
Verg. A. 4, 476; Ov. M. 10, 587; Sen. Ep. 27:de aliqua re coram,
Plin. Ep. 9, 26, 13:haec exigentes hostes oppressere,
Liv. 22, 49, 12:quid dicendum, quid tacendum, quid differendum sit, exigere consilii est,
Quint. 6, 5, 5.—To endure, undergo:aerumnam,
Plaut. Capt. 5, 4, 12. —Hence, exactus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 5., measured; hence), precise, accurate, exact (poet and in post-Aug. prose):difficile est, quot ceciderint, exacto affirmare numero,
Liv. 3, 5, 12:acies falcis,
Plin. 17, 27, 42, § 251:fides,
Ov. Pont. 4, 9, 46.— Comp.:cura,
Suet. Tib. 18; Mart. 4, 87, 4. — Sup.:diligentia,
Front. Aquaed. 89:vir,
Plin. Ep. 8, 23, 5.—With gen.:Mamurius, morum fabraene exactior artis, Difficile est dicere,
Ov. F. 3, 383.— Adv.: exacte, exactly, precisely, accurately:ut exacte perorantibus mos est,
Sid. Ep. 7, 9.— Comp.: dicere, disserere, Mel. Prooem. § 2; Gell. 1, 3, 21.— Sup.:pascere,
Sid. Ep. 5, 11. -
7 urgenter
urgeo (less correctly urgueo), ursi ( perf. rare; past part. not found), 2, v. a. [Gr. Werg-, heirgnumi, to shut in; Sanscr. varg-, vargami, prevent; Germ. Merk; Engl. work], to press, push, force, drive, impel, urge.I.Lit. (mostly poet.;B.syn.: pello, trudo): unda impellitur undā Urgeturque eadem veniens urgetque priorem,
Ov. M. 15, 182:urgeris turbā circum te stante,
Hor. S. 1, 3, 135:angustoque vagos pisces urgere catino,
id. ib. 2, 4, 77:trepidique pedem pede fervidus urget,
Verg. A. 12, 748; cf. Cic. Rep. 6, 20, 21:aut petis aut urges ruiturum, Sisyphe, saxum,
i. e. roll up, Ov. M. 4, 460:versaque in obnixos urguentur cornua vasto Cum gemitu,
Verg. G. 3, 222:tres (naves) Eurus ab alto In brevia et Syrtes urget,
id. A. 1, 111:miserum tenues in jecur urget acus,
Ov. H. 6, 92:equites in oppidum, Auct. B. Afr. 6, 3: (Mars) aetherias currus urgebat ad arces,
Stat. Th. 3, 222.—Transf.1.To press upon (as something burdensome or compulsory).a.To bear hard or close upon; press hard, beset (class.):b.Caesar cum septimam legionem, quae juxta constiterat, urgeri ab hoste vidisset,
Caes. B. G. 2, 26; 2, 25; Sall. J. 56, 6; cf.:hinc Pallas instat et urget Hinc contra Lausus,
Verg. A. 10, 433:urgent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus,
Hor. C. 1, 15, 23:hac urget lupus, hac canis angit,
id. S. 2, 2, 64. —To weigh or bear down, to burden, oppress:c.at onus urget,
Plaut. Poen. 4, 2, 35; cf.:onus aut jam urgentis aut certe adventantis senectutis,
Cic. Sen. 1, 2:quod latus mundi nebulae malusque Juppiter urget,
Hor. C. 1, 22, 20:quem scabies aut morbus urget,
id. A. P. 453; cf.:ergo Quintilium perpetuus sopor Urget,
id. C. 1, 24, 5:omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa Nocte,
id. ib. 4, 9, 27:populus militiā atque inopiā urguebatur,
Sall. J. 41, 7:praesens atque urgens malum,
Cic. Tusc. 3, 25, 61.—To urge, press, stimulate, drive, solicit (syn. insto):2.quod te urget, scelus, Qui huic sis molestus?
Plaut. Men. 2, 2, 47:etiam atque etiam insto atque urgeo,
Cic. Planc. 19, 48:quamobrem, ut facis, urge, insta, perfice,
id. Att. 13, 32, 1: Lepidus ursit me et suis et Antonii litteris, ut, etc., Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 4:nihil urget,
is pressing, Cic. Att. 13, 27, 2:cur patrem non urserit ad exsolutionem,
Dig. 23, 3, 33.—To press, strain, exert in excess, etc.:3.vox autem ultra vires urgenda non est,
Quint. 11, 3, 51; cf.orationem,
id. 11, 3, 102.—To press upon (by too great nearness), to crowd, hem in, confine:II.ne urbem hanc urbe aliā premere atque urgere possitis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:vallis, quam densis frondibus atrum Urget utrimque latus,
Verg. A. 11, 524; 7, 566:quāque pharetratae vicinia Persidis urget,
id. G. 4, 290.—Trop.A.To press, ply, urge with argument (a favorite expression of Cic.):B.urgerent praeterea philosophorum greges... instaret Academia,
Cic. de Or. 1, 10, 42:illum neque ursi, neque levavi,
id. Q. Fr. 3, 9, 1:sed urges me meis versibus,
id. Div. 2, 20, 45:urguebat Arcesilas Zenonem, cum ipse falsa omnia diceret, etc.,
id. N. D. 1, 25, 70.—With acc. and inf.:sed urguetis identidem hominum esse istam culpam non deorum,
Cic. N. D. 3, 31, 76:illud urgeam, non intellegere eum, quid, etc.,
id. Fin. 5, 27, 80.— Absol.:ut interrogando urgeat,
Cic. Or. 40, 137:urgent tamen et nihil remittunt,
id. Fin. 4, 28, 77; id. Off. 3, 9, 39; id. Lig. 3, 9 (also ap. Quint. 9, 2, 57).—To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on any thing:eundem locum diutius,
Cic. N. D. 1, 35, 97:quin tu urges istam occasionem et facultatem,
id. Fam. 7, 8, 2:jus, aequitatem,
id. Off. 3, 16, 67: idem illud de provinciis, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3:propositum,
Hor. S. 2, 7, 6:et durum terrae rusticus urget opus,
Tib. 1, 9, 8; Ov. M. 4, 390; cf.:non tacta ligonibus arva,
Hor. Ep. 1, 14, 26:vestem,
Verg. A. 9, 489:iter,
Ov. F. 6, 520:vestigia ad manes,
Sil. 12, 419:Romae cum sum et urgeo forum,
am often in the Forum, Cic. Fam. 9, 15, 4; cf. altum, to force or plunge into, Hor. C. 2, 10, 2.— Urgeri, with gen., to be hard pressed, prosecuted for any thing:male administratae provinciae aliorumque criminum,
Tac. A. 6, 29.— Poet., with inf.:marisque Baiis obstrepentis urges Summovere litora,
Hor. C. 2, 18, 20.—Hence, urgens, entis, P. a. (acc. to I.B.1.), pressing, cogent, urgent (postclass. and very rare):urgentior causa,
Tert. Res. Carn. 2 med.:urgentissima ratio,
Cod. Just. 3, 11, 1.— Adv.: urgenter, pressingly (late Lat.), Cypr. Ep. 30, 1. -
8 urgeo
urgeo (less correctly urgueo), ursi ( perf. rare; past part. not found), 2, v. a. [Gr. Werg-, heirgnumi, to shut in; Sanscr. varg-, vargami, prevent; Germ. Merk; Engl. work], to press, push, force, drive, impel, urge.I.Lit. (mostly poet.;B.syn.: pello, trudo): unda impellitur undā Urgeturque eadem veniens urgetque priorem,
Ov. M. 15, 182:urgeris turbā circum te stante,
Hor. S. 1, 3, 135:angustoque vagos pisces urgere catino,
id. ib. 2, 4, 77:trepidique pedem pede fervidus urget,
Verg. A. 12, 748; cf. Cic. Rep. 6, 20, 21:aut petis aut urges ruiturum, Sisyphe, saxum,
i. e. roll up, Ov. M. 4, 460:versaque in obnixos urguentur cornua vasto Cum gemitu,
Verg. G. 3, 222:tres (naves) Eurus ab alto In brevia et Syrtes urget,
id. A. 1, 111:miserum tenues in jecur urget acus,
Ov. H. 6, 92:equites in oppidum, Auct. B. Afr. 6, 3: (Mars) aetherias currus urgebat ad arces,
Stat. Th. 3, 222.—Transf.1.To press upon (as something burdensome or compulsory).a.To bear hard or close upon; press hard, beset (class.):b.Caesar cum septimam legionem, quae juxta constiterat, urgeri ab hoste vidisset,
Caes. B. G. 2, 26; 2, 25; Sall. J. 56, 6; cf.:hinc Pallas instat et urget Hinc contra Lausus,
Verg. A. 10, 433:urgent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus,
Hor. C. 1, 15, 23:hac urget lupus, hac canis angit,
id. S. 2, 2, 64. —To weigh or bear down, to burden, oppress:c.at onus urget,
Plaut. Poen. 4, 2, 35; cf.:onus aut jam urgentis aut certe adventantis senectutis,
Cic. Sen. 1, 2:quod latus mundi nebulae malusque Juppiter urget,
Hor. C. 1, 22, 20:quem scabies aut morbus urget,
id. A. P. 453; cf.:ergo Quintilium perpetuus sopor Urget,
id. C. 1, 24, 5:omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa Nocte,
id. ib. 4, 9, 27:populus militiā atque inopiā urguebatur,
Sall. J. 41, 7:praesens atque urgens malum,
Cic. Tusc. 3, 25, 61.—To urge, press, stimulate, drive, solicit (syn. insto):2.quod te urget, scelus, Qui huic sis molestus?
Plaut. Men. 2, 2, 47:etiam atque etiam insto atque urgeo,
Cic. Planc. 19, 48:quamobrem, ut facis, urge, insta, perfice,
id. Att. 13, 32, 1: Lepidus ursit me et suis et Antonii litteris, ut, etc., Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 4:nihil urget,
is pressing, Cic. Att. 13, 27, 2:cur patrem non urserit ad exsolutionem,
Dig. 23, 3, 33.—To press, strain, exert in excess, etc.:3.vox autem ultra vires urgenda non est,
Quint. 11, 3, 51; cf.orationem,
id. 11, 3, 102.—To press upon (by too great nearness), to crowd, hem in, confine:II.ne urbem hanc urbe aliā premere atque urgere possitis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:vallis, quam densis frondibus atrum Urget utrimque latus,
Verg. A. 11, 524; 7, 566:quāque pharetratae vicinia Persidis urget,
id. G. 4, 290.—Trop.A.To press, ply, urge with argument (a favorite expression of Cic.):B.urgerent praeterea philosophorum greges... instaret Academia,
Cic. de Or. 1, 10, 42:illum neque ursi, neque levavi,
id. Q. Fr. 3, 9, 1:sed urges me meis versibus,
id. Div. 2, 20, 45:urguebat Arcesilas Zenonem, cum ipse falsa omnia diceret, etc.,
id. N. D. 1, 25, 70.—With acc. and inf.:sed urguetis identidem hominum esse istam culpam non deorum,
Cic. N. D. 3, 31, 76:illud urgeam, non intellegere eum, quid, etc.,
id. Fin. 5, 27, 80.— Absol.:ut interrogando urgeat,
Cic. Or. 40, 137:urgent tamen et nihil remittunt,
id. Fin. 4, 28, 77; id. Off. 3, 9, 39; id. Lig. 3, 9 (also ap. Quint. 9, 2, 57).—To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on any thing:eundem locum diutius,
Cic. N. D. 1, 35, 97:quin tu urges istam occasionem et facultatem,
id. Fam. 7, 8, 2:jus, aequitatem,
id. Off. 3, 16, 67: idem illud de provinciis, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3:propositum,
Hor. S. 2, 7, 6:et durum terrae rusticus urget opus,
Tib. 1, 9, 8; Ov. M. 4, 390; cf.:non tacta ligonibus arva,
Hor. Ep. 1, 14, 26:vestem,
Verg. A. 9, 489:iter,
Ov. F. 6, 520:vestigia ad manes,
Sil. 12, 419:Romae cum sum et urgeo forum,
am often in the Forum, Cic. Fam. 9, 15, 4; cf. altum, to force or plunge into, Hor. C. 2, 10, 2.— Urgeri, with gen., to be hard pressed, prosecuted for any thing:male administratae provinciae aliorumque criminum,
Tac. A. 6, 29.— Poet., with inf.:marisque Baiis obstrepentis urges Summovere litora,
Hor. C. 2, 18, 20.—Hence, urgens, entis, P. a. (acc. to I.B.1.), pressing, cogent, urgent (postclass. and very rare):urgentior causa,
Tert. Res. Carn. 2 med.:urgentissima ratio,
Cod. Just. 3, 11, 1.— Adv.: urgenter, pressingly (late Lat.), Cypr. Ep. 30, 1. -
9 urgueo
urgeo (less correctly urgueo), ursi ( perf. rare; past part. not found), 2, v. a. [Gr. Werg-, heirgnumi, to shut in; Sanscr. varg-, vargami, prevent; Germ. Merk; Engl. work], to press, push, force, drive, impel, urge.I.Lit. (mostly poet.;B.syn.: pello, trudo): unda impellitur undā Urgeturque eadem veniens urgetque priorem,
Ov. M. 15, 182:urgeris turbā circum te stante,
Hor. S. 1, 3, 135:angustoque vagos pisces urgere catino,
id. ib. 2, 4, 77:trepidique pedem pede fervidus urget,
Verg. A. 12, 748; cf. Cic. Rep. 6, 20, 21:aut petis aut urges ruiturum, Sisyphe, saxum,
i. e. roll up, Ov. M. 4, 460:versaque in obnixos urguentur cornua vasto Cum gemitu,
Verg. G. 3, 222:tres (naves) Eurus ab alto In brevia et Syrtes urget,
id. A. 1, 111:miserum tenues in jecur urget acus,
Ov. H. 6, 92:equites in oppidum, Auct. B. Afr. 6, 3: (Mars) aetherias currus urgebat ad arces,
Stat. Th. 3, 222.—Transf.1.To press upon (as something burdensome or compulsory).a.To bear hard or close upon; press hard, beset (class.):b.Caesar cum septimam legionem, quae juxta constiterat, urgeri ab hoste vidisset,
Caes. B. G. 2, 26; 2, 25; Sall. J. 56, 6; cf.:hinc Pallas instat et urget Hinc contra Lausus,
Verg. A. 10, 433:urgent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus,
Hor. C. 1, 15, 23:hac urget lupus, hac canis angit,
id. S. 2, 2, 64. —To weigh or bear down, to burden, oppress:c.at onus urget,
Plaut. Poen. 4, 2, 35; cf.:onus aut jam urgentis aut certe adventantis senectutis,
Cic. Sen. 1, 2:quod latus mundi nebulae malusque Juppiter urget,
Hor. C. 1, 22, 20:quem scabies aut morbus urget,
id. A. P. 453; cf.:ergo Quintilium perpetuus sopor Urget,
id. C. 1, 24, 5:omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa Nocte,
id. ib. 4, 9, 27:populus militiā atque inopiā urguebatur,
Sall. J. 41, 7:praesens atque urgens malum,
Cic. Tusc. 3, 25, 61.—To urge, press, stimulate, drive, solicit (syn. insto):2.quod te urget, scelus, Qui huic sis molestus?
Plaut. Men. 2, 2, 47:etiam atque etiam insto atque urgeo,
Cic. Planc. 19, 48:quamobrem, ut facis, urge, insta, perfice,
id. Att. 13, 32, 1: Lepidus ursit me et suis et Antonii litteris, ut, etc., Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 4:nihil urget,
is pressing, Cic. Att. 13, 27, 2:cur patrem non urserit ad exsolutionem,
Dig. 23, 3, 33.—To press, strain, exert in excess, etc.:3.vox autem ultra vires urgenda non est,
Quint. 11, 3, 51; cf.orationem,
id. 11, 3, 102.—To press upon (by too great nearness), to crowd, hem in, confine:II.ne urbem hanc urbe aliā premere atque urgere possitis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:vallis, quam densis frondibus atrum Urget utrimque latus,
Verg. A. 11, 524; 7, 566:quāque pharetratae vicinia Persidis urget,
id. G. 4, 290.—Trop.A.To press, ply, urge with argument (a favorite expression of Cic.):B.urgerent praeterea philosophorum greges... instaret Academia,
Cic. de Or. 1, 10, 42:illum neque ursi, neque levavi,
id. Q. Fr. 3, 9, 1:sed urges me meis versibus,
id. Div. 2, 20, 45:urguebat Arcesilas Zenonem, cum ipse falsa omnia diceret, etc.,
id. N. D. 1, 25, 70.—With acc. and inf.:sed urguetis identidem hominum esse istam culpam non deorum,
Cic. N. D. 3, 31, 76:illud urgeam, non intellegere eum, quid, etc.,
id. Fin. 5, 27, 80.— Absol.:ut interrogando urgeat,
Cic. Or. 40, 137:urgent tamen et nihil remittunt,
id. Fin. 4, 28, 77; id. Off. 3, 9, 39; id. Lig. 3, 9 (also ap. Quint. 9, 2, 57).—To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on any thing:eundem locum diutius,
Cic. N. D. 1, 35, 97:quin tu urges istam occasionem et facultatem,
id. Fam. 7, 8, 2:jus, aequitatem,
id. Off. 3, 16, 67: idem illud de provinciis, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3:propositum,
Hor. S. 2, 7, 6:et durum terrae rusticus urget opus,
Tib. 1, 9, 8; Ov. M. 4, 390; cf.:non tacta ligonibus arva,
Hor. Ep. 1, 14, 26:vestem,
Verg. A. 9, 489:iter,
Ov. F. 6, 520:vestigia ad manes,
Sil. 12, 419:Romae cum sum et urgeo forum,
am often in the Forum, Cic. Fam. 9, 15, 4; cf. altum, to force or plunge into, Hor. C. 2, 10, 2.— Urgeri, with gen., to be hard pressed, prosecuted for any thing:male administratae provinciae aliorumque criminum,
Tac. A. 6, 29.— Poet., with inf.:marisque Baiis obstrepentis urges Summovere litora,
Hor. C. 2, 18, 20.—Hence, urgens, entis, P. a. (acc. to I.B.1.), pressing, cogent, urgent (postclass. and very rare):urgentior causa,
Tert. Res. Carn. 2 med.:urgentissima ratio,
Cod. Just. 3, 11, 1.— Adv.: urgenter, pressingly (late Lat.), Cypr. Ep. 30, 1. -
10 urgueō or urgeō
urgueō or urgeō ursī, —, ēre [VERG-], to press, push, force, drive, impel, urge: unda impellitur undā Urgueturque eadem veniens urguetque priorem, O.: urgueris turbā circum te stante, H.: urgues ruiturum saxum, i. e. roll up, O.: in obnixos urguentur cornua, V.— Poet. intrans.: urguent ad litora fluctūs, press, V.— To press upon, weigh down, bear hard upon, press hard, beset: legionem urgueri ab hoste, Cs.: hinc Pallas instat et urguet Hinc contra Lausus, V.: te, H.— To weigh down, burden, oppress, clog: onus iam urguentis senectutis: Quod latus mundi malus Iuppiter urget, H.: urgeri longā Nocte, H.: populus militiā atque inopiā urguebatur, S.: urguens malum.— To urge, press, stimulate, drive, solicit: Milo unus urgebat: etiam atque etiam insto atque urgeo: nihil urget, is pressing.—To press upon, crowd, hem in, confine: urbem hanc urbe aliā: Quāque pharetratae vicinia Persidis urguet, V.—Fig., to press, ply, urge, insist: interrogando: illum neque ursi, neque levavi: sed urguetis hominum esse istam culpam non deorum.— To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on, drive: istam occasionem et facultatem: ius, aequitatem: Minyeīa proles Urget opus, O.: vestem, V.: Urget diem nox, H.: forum, i. e. frequent: altum, plunge into, H.: Marisque urges Submovere litora, hasten, H.: abrumpi dissimulationem urgebat, insisted, Ta. -
11 agō
agō ēgī, āctus (old inf pass. agier), ere [1 AG-], to put in motion, move, lead, drive, tend, conduct: bos Romam acta, L.: capellas, V.: pecus visere montīs, H.: ante se Thyum, N.: in exsilium, L.: Iris nubibus acta, borne on, V.: alqm in crucem, to crucify: Illum aget Fama, will carry, H.: quo hinc te agis? whither are you going? T.: se primus agebat, strode in front, V.: capellas potum, V.—Prov.: agas asellum, i. e. if you can't afford an ox, drive an ass. — Pass., to go, march: quo multitudo agebatur, L.: citius agi vellet agmen, march on quicker, L.: raptim agmine acto, L.— Esp., to drive away, carry off, steal, rob, plunder: pecoris praedas, S.; freq. with ferre, to rob, plunder: ferre agere plebem plebisque res, L.: res sociorum ferri agique vidit, L.—To chase, pursue, hunt: apros, V.: cervum, V. — Fig.: dum haec crimina agam ostiatim, track out from house to house: ceteros ruerem, agerem, T.: palantīs Troas, V.—To move, press, push forward, advance, bring up: multa undique portari atque agi, Cs.: vineis ad oppidum actis, pushed forward, Cs.: moles, Cu.: cloaca maxima sub terram agenda, to be carried under ground, L.: cuniculos ad aerarium, drive: per glaebas radicibus actis, O.: pluma in cutem radices egerit, struck deep root, O.: vera gloria radices agit: tellus Fissa agit rimas, opens in fissures, O.: in litus navīs, beached, L.: navem, to steer, H.: currūs, to drive, O.: per agmen limitem ferro, V.: vias, make way, V.: (sol) amicum Tempus agens, bringing the welcome hour (of sunset), H.—To throw out, stir up: spumas ore, V.: spumas in ore: se laetus ad auras Palmes agit, shoots up into the air, V.—Animam agere, to expire: nam et agere animam et efflare dicimus; cf. et gestum et animam ageres, i. e. exert yourself in gesturing and risk your life. — Fig., to lead, direct, guide: (poëmata), animum auditoris, H.— To move, impel, excite, urge, prompt, induce, rouse, drive: quae te Mens agit in facinus? O.: ad illa te, H.: eum praecipitem: viros spe praedae diversos agit, leads astray, S.: bonitas, quae nullis casibus agitur, N.: quemcunque inscitia veri Caecum agit, blinds, H.: quibus actus fatis, V.: seu te discus agit, occupies, H.: nos exquirere terras, V.: desertas quaerere terras agimur, V. — To pursue for harm, persecute, disturb, vex, attack, assail: reginam stimulis, V.: agentia verba Lycamben, H.: diris agam vos, H.: quam deus ultor agebat, O.—To pursue, carry on, think, reflect, deliberate, treat, represent, exhibit, exercise, practise, act, perform, deliver, pronounce: nihil, to be idle: omnia per nos, in person: agendi tempus, a time for action: industria in agendo: apud primos agebat, fought in the van, S.: quae continua bella agimus, are busy with, L.: (pes) natus rebus agendis, the metre appropriate to dramatic action, H.: Quid nunc agimus? what shall we do now? T.: quid agam, habeo, i. e. I know what to do, T.: quid agitur? how are you? T.: quid agis, dulcissime rerum? i. e. how are you? H.: vereor, quid agat Ino, what is to become of: quid agis? what do you mean? nihil agis, it is of no use, T.: nihil agis, dolor, quamvis, etc.: cupis abire, sed nihil agis, usque tenebo, you cannot succeed, H.: ubi blanditiis agitur nihil, O.—Esp., hoc or id agere, to give attention to, mind, heed: hocine agis, an non? are you attending? T.: id quod et agunt et moliuntur, their purpose and aim: qui id egerunt, ut gentem conlocarent, etc., aimed at this: sin autem id actum est, ut, etc., if it was their aim: summā vi agendum esse, ut, etc., L.: certiorem eum fecit, id agi, ut pons dissolveretur, it was planned, N.: Hoc age, ne, etc., take care, H.: alias res agis, you are not listening, T.: aliud agens ac nihil eius modi cogitans, bent on other plans: animadverti eum alias res agere, paid no attention: vides, quam alias res agamus, are otherwise occupied: populum aliud nunc agere, i. e. are indifferent.—To perform, do, transact: ne quid negligenter: suum negotium, attend to his own business: neque satis constabat, quid agerent, what they were at, Cs.: agentibus divina humanaque consulibus, busy with auspices and affairs, L.: per litteras agere, quae cogitas, carry on, N.: (bellum) cum feminis, Cu.: conventum, to hold an assize: ad conventūs agendos, to preside at, Cs.: census actus eo anno, taken, L.— Of public transactions, to manage, transact, do, discuss, speak, deliberate: quae (res) inter eos agi coeptae, negotiations begun, Cs.: de condicionibus pacis, treat, L.: quorum de poenā agebatur, L.— Hence, agere cum populo, of magistrates, to address the people on a law or measure (cf. agere ad populum, to propose, bring before the people): cum populo de re p.—Of a speaker or writer, to treat, discuss, narrate: id quod agas, your subject: bella per quartum iam volumen, L.: haec dum agit, during this speech, H.—In law, to plead, prosecute, advocate: lege agito, go to law, T.: causam apud iudices: aliter causam agi, to be argued on other grounds: cum de bonis et de caede agatur, in a cause relating to, etc.: tamquam ex syngraphā agere cum populo, to litigate: ex sponso egit: agere lege in hereditatem, sue for: crimen, to press an accusation: partis lenitatis et misericordiae, to plead the cause of mercy: ii per quos agitur, the counsel: causas, i. e. to practise law: me agente, while I am counsel: ii apud quos agitur, the judges; hence, of a judge: rem agere, to hear: reos, to prosecute, L.: alqm furti, to accuse of theft. —Pass., to be in suit, be in question, be at stake: non capitis eius res agitur, sed pecuniae, T.: aguntur iniuriae sociorum, agitur vis legum.—To represent, act, perform, of an orator: cum dignitate.—Of an actor: fabulam, T.: partīs, to assume a part, T.: Ballionem, the character of: gestum agere in scena, appear as actors: canticum, L. — Fig.: lenem mitemque senatorem, act the part of, L.: noluit hodie agere Roscius: cum egerunt, when they have finished acting: triumphum, to triumph, O.: de classe populi R. triumphum, over, etc.: ex Volscis et ex Etruriā, over, etc., L.: noctu vigilias, keep watch: alta silentia, to be buried in silence, O.: arbitria victoriae, to exercise a conqueror's prerogative, Cu.: paenitentiam, to repent, Cu.: oblivia, to forget, O.: gratias (poet. grates) agere, to give thanks, thank: maximas tibi gratias: alcui gratias quod fecisset, etc., Cs.: grates parenti, O. — Of time, to spend, pass, use, live through: cum dis aevom: securum aevom, H.: dies festos, celebrate: ruri vitam, L.: otia, V.: quartum annum ago et octogesimum, in my eightyfourth year: ver magnus agebat orbis, was experiencing, V.— Pass: mensis agitur hic septimus, postquam, etc., going on seven months since, T.: bene acta vita, well spent: tunc principium anni agebatur, L.: melior pars acta (est) diei, is past, V. — Absol, to live, pass time, be: civitas laeta agere, rejoiced, S.—Meton., to treat, deal, confer, talk with: quae (patria) tecum sic agit, pleads: haec inter se dubiis de rebus, V.: Callias quidam egit cum Cimone, ut, etc., tried to persuade C., N.: agere varie, rogando alternis suadendoque coepit, L.—With bene, praeclare, male, etc., to deal well or ill with, treat or use well or ill: praeclare cum eis: facile est bene agere cum eis.— Pass impers., to go well or ill with one, be well or badly off: intelleget secum esse actum pessime: in quibus praeclare agitur, si, etc., who are well off, if, etc.—Poet.: Tros Tyriusque mihi nullo discrimine agetur, will be treated, V.— Pass, to be at stake, be at hazard, be concerned, be in peril: quasi mea res minor agatur quam tua, T.: in quibus eorum caput agatur: ibi rem frumentariam agi cernentes, L.: si sua res ageretur, if his interests were involved: agitur pars tertia mundi, is at risk, O.: non agitur de vectigalibus, S.—Praegn., to finish, complete, only pass: actā re ad fidem pronius est, after it is done, L.: iucundi acti labores, past: ad impediendam rem actam, an accomplished fact, L.— Prov.: actum, aiunt, ne agas, i. e. don't waste your efforts, T.: acta agimus: Actum est, it is all over, all is lost, T.: iam de Servio actum rati, L.: acta haec res est, is lost, T.: tantā mobilitate sese Numidae agunt, behave, S.: ferocius agunt equites, L.: quod nullo studio agebant, because they were careless, Cs.: cum simulatione agi timoris iubet, Cs.—Imper. as interj, come now, well, up: age, da veniam filio, T.: en age, rumpe moras, V.: agite dum, L.: age porro, tu, cur, etc.? age vero, considerate, etc.: age, age, iam ducat: dabo, good, T.: age, sit ita factum.* * *agere, egi, actus Vdrive, urge, conduct; spend (time w/cum); thank (w/gratias); deliver (speech) -
12 coicio
cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].I.To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.A.Lit. (very rare):B.cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,
Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:palliolum in collum,
Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:collecto pallio): sarcinas in medium,
Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —Trop.1.To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;2.so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,
id. ib. p. 267, 30;p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),
id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):b.aliquid ex aliquā re,
Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,
Ter. Heaut. 1, 1, 11:quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,
id. Eun. 3, 4, 9:cito conjeci, Lanuvii te fuisse,
Cic. Att. 14, 21, 1:de futuris,
Nep. Them. 1, 4:quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,
Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:conicito, possisne necne, etc.,
Plaut. Cas. 1, 1, 6:tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,
Ter. Phorm. 1, 3, 15.—In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:II.somnium huic,
Plaut. Curc. 2, 2, 3:qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,
Cic. Brut. 14, 53:male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,
id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,
id. ib. 2, 5, 12:bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),
id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).A.Lit.(α).With in:(β).tela in nostros,
Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:pila in hostes,
Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:in vincula,
Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:in catenas,
Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:in compedes,
Suet. Vit. 12:in custodiam,
Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:te in ignem,
Plaut. Rud. 3, 4, 64:in eculeum,
Cic. Tusc. 5, 5, 13:hostem in fugam,
Caes. B. G. 4, 12:exercitum in angustias,
Curt. 5, 3, 21:navem in portum (vis tempestatis),
Cic. Inv. 2, 32, 98:serpentes vivas in vasa fictilia,
Nep. Hann. 10, 4:cultros in guttura velleris atri,
to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:ferrum in guttura,
id. ib. 3, 90:se in signa manipulosque,
Caes. B. G. 6, 40:se in paludem,
Liv. 1, 12, 10:se in sacrarium,
Nep. Them. 8, 4:se in ultimam provinciam Tarsum usque,
Cic. Att. 5, 16, 4:se in fugam,
id. Cael. 26, 63; so,se in pedes,
to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:quin, pedes, vos in curriculum conicitis?
id. Merc. 5, 2, 91):se intro,
Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—With dat. (rare):(γ).alii spolia... Coniciunt igni,
Verg. A. 11, 194:huic dea unum anguem Conicit,
id. ib. 7, 347:facem juveni conjecit,
id. ib. 7, 456:conjectaque vincula collo accipit,
thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—With ad:(δ).animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,
removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—With acc. alone (mostly poet.):(ε).magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,
bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:jaculum,
Verg. A. 9, 698:tela,
Ov. M. 5, 42:cultros,
id. ib. 15, 735:thyrsos,
id. ib. 11, 28:venabula manibus,
id. ib. 12, 454:domus inflammata conjectis ignibus,
Cic. Att. 4, 3, 2:telum inbelle sine ictu,
Verg. A. 2, 544.—With inter:B.jaculum inter ilia,
Ov. M. 8, 412.—Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.(α).With in:(β).aliquem in morbum ex aegritudine,
Plaut. Poen. prol. 69:aliquem in laetitiam,
Ter. Heaut. 2, 3, 51:(hostes) in terrorem ac tumultum,
Liv. 34, 28, 3:in metum,
id. 39, 25, 11:in periculum,
Suet. Oth. 10:rem publicam in perturbationes,
Cic. Fam. 12, 1, 1:aliquem in nuptias,
Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,
Cic. Cat. 2, 1, 1:aliquem in tricas,
Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:se in saginam ad regem aliquem,
Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:se in noctem,
to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:oculos in aliquem,
id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:orationem tam improbe in clarissimos viros,
Cic. Sest. 18, 40:tantam pecuniam in propylaea,
to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),
Sen. Cons. Helv. 10, 9:culpam in unum vigilem,
Liv. 5, 47, 10:crimina in tuam nimiam diligentiam,
Cic. Mur. 35, 73:maledicta in ejus vitam,
id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:crimen in quae tempora,
Liv. 3, 24, 5:omen in illam provinciam,
Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—Absol.:* (γ).oculos,
Cic. de Or. 2, 55, 225:petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),
id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—With sub:2.id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,
Liv. 4, 4, 10.—Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):3.verba inter se acrius,
id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,
id. ib. 9, 13, 7:conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,
id. ib. 16, 6, 4:pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,
id. ib. 7, 16, 1; cf.:quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,
id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:legem in decimam tabulam,
id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63. -
13 conicio
cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].I.To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.A.Lit. (very rare):B.cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,
Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:palliolum in collum,
Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:collecto pallio): sarcinas in medium,
Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —Trop.1.To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;2.so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,
id. ib. p. 267, 30;p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),
id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):b.aliquid ex aliquā re,
Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,
Ter. Heaut. 1, 1, 11:quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,
id. Eun. 3, 4, 9:cito conjeci, Lanuvii te fuisse,
Cic. Att. 14, 21, 1:de futuris,
Nep. Them. 1, 4:quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,
Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:conicito, possisne necne, etc.,
Plaut. Cas. 1, 1, 6:tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,
Ter. Phorm. 1, 3, 15.—In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:II.somnium huic,
Plaut. Curc. 2, 2, 3:qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,
Cic. Brut. 14, 53:male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,
id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,
id. ib. 2, 5, 12:bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),
id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).A.Lit.(α).With in:(β).tela in nostros,
Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:pila in hostes,
Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:in vincula,
Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:in catenas,
Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:in compedes,
Suet. Vit. 12:in custodiam,
Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:te in ignem,
Plaut. Rud. 3, 4, 64:in eculeum,
Cic. Tusc. 5, 5, 13:hostem in fugam,
Caes. B. G. 4, 12:exercitum in angustias,
Curt. 5, 3, 21:navem in portum (vis tempestatis),
Cic. Inv. 2, 32, 98:serpentes vivas in vasa fictilia,
Nep. Hann. 10, 4:cultros in guttura velleris atri,
to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:ferrum in guttura,
id. ib. 3, 90:se in signa manipulosque,
Caes. B. G. 6, 40:se in paludem,
Liv. 1, 12, 10:se in sacrarium,
Nep. Them. 8, 4:se in ultimam provinciam Tarsum usque,
Cic. Att. 5, 16, 4:se in fugam,
id. Cael. 26, 63; so,se in pedes,
to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:quin, pedes, vos in curriculum conicitis?
id. Merc. 5, 2, 91):se intro,
Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—With dat. (rare):(γ).alii spolia... Coniciunt igni,
Verg. A. 11, 194:huic dea unum anguem Conicit,
id. ib. 7, 347:facem juveni conjecit,
id. ib. 7, 456:conjectaque vincula collo accipit,
thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—With ad:(δ).animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,
removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—With acc. alone (mostly poet.):(ε).magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,
bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:jaculum,
Verg. A. 9, 698:tela,
Ov. M. 5, 42:cultros,
id. ib. 15, 735:thyrsos,
id. ib. 11, 28:venabula manibus,
id. ib. 12, 454:domus inflammata conjectis ignibus,
Cic. Att. 4, 3, 2:telum inbelle sine ictu,
Verg. A. 2, 544.—With inter:B.jaculum inter ilia,
Ov. M. 8, 412.—Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.(α).With in:(β).aliquem in morbum ex aegritudine,
Plaut. Poen. prol. 69:aliquem in laetitiam,
Ter. Heaut. 2, 3, 51:(hostes) in terrorem ac tumultum,
Liv. 34, 28, 3:in metum,
id. 39, 25, 11:in periculum,
Suet. Oth. 10:rem publicam in perturbationes,
Cic. Fam. 12, 1, 1:aliquem in nuptias,
Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,
Cic. Cat. 2, 1, 1:aliquem in tricas,
Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:se in saginam ad regem aliquem,
Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:se in noctem,
to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:oculos in aliquem,
id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:orationem tam improbe in clarissimos viros,
Cic. Sest. 18, 40:tantam pecuniam in propylaea,
to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),
Sen. Cons. Helv. 10, 9:culpam in unum vigilem,
Liv. 5, 47, 10:crimina in tuam nimiam diligentiam,
Cic. Mur. 35, 73:maledicta in ejus vitam,
id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:crimen in quae tempora,
Liv. 3, 24, 5:omen in illam provinciam,
Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—Absol.:* (γ).oculos,
Cic. de Or. 2, 55, 225:petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),
id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—With sub:2.id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,
Liv. 4, 4, 10.—Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):3.verba inter se acrius,
id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,
id. ib. 9, 13, 7:conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,
id. ib. 16, 6, 4:pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,
id. ib. 7, 16, 1; cf.:quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,
id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:legem in decimam tabulam,
id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63. -
14 impellō (in-p-)
impellō (in-p-) pulī, pulsus, ere. I. To strike against, push, drive, smite, strike, reach: montem Impulit in latus, V.: inpulsas tentavit pollice chordas, O.: manu portas, V.: Impellunt animae lintea, swell, H.: auras mugitibus, O.: antemnas impulit ignis, Iu.—To break, put to rout, smite: hostem, L.—Fig., to strike, inflict a blow upon: praecipitantem igitur impellamus, give a push to: Solus hic animum labantem Impulit, has mastered, V.: legentem Aut tacitum quovis sermone, disturb, H.— II. To set in motion, drive forward, move, urge on, impel, propel, wield: biremes subiectis scutulis impulsae, Cs.: Inpulerat aura ratem, O.: Zephyris impellentibus undas, V.: arma, clash, V.: nervo impulsa sagitta, discharged, V.—Fig., to move, impel, incite, urge, induce, instigate, stimulate, persuade: qui nullo impellente fallebant: cum praetor lictorem impellat, Iu.: Bellovacos impulsos ab suis principibus defecisse, Cs.: hac famā inpulsus venit, T.: Indutiomari nuntiis impulsi, Cs.: cum bellum impelleretur, Ta.: eum in eam mentem, ut, etc.: in fraudem obsequio inpelli: plebem ad furorem, Cs.: servum ad accusandum dominum: me, haec ut crederem, T.: alquem, uti eat, S.: Germanos impelli, ut in Galliam venirent, Cs.: animus, huc vel illuc inpellitur, T.: voluntates impellere quo velit: alquos capessere fugam, L.: quae mens tam dira Impulit his cingi telis? V. -
15 impello
impello ( inp-), pŭli, pulsum, 3 (archaic inf. pres. pass. inpellier, Lucr. 6, 1060), v. a. [in-pello], to push, drive, or strike against a thing; to strike, reach.I.Lit.A.In gen. (mostly poet.):B.cavum conversa cuspide montem Impulit in latus,
Verg. A. 1, 82:vocales impellere pollice chordas,
to strike, Tib. 2, 5, 3; cf. Ov. M. 10, 145:aequora remis,
id. ib. 3, 657; cf.:infidum remis marmor,
Verg. G. 1, 254:impellunt animae lintea Thraciae,
swell, Hor. C. 4, 12, 2:auras mugitibus,
Ov. M. 3, 21; cf.:maternas aures Luctus,
Verg. G. 4, 349:sensus,
Lucr. 1, 303:colles canoris plausibus, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 175: cui patuere Alpes saxa impellentia caelum,
Sil. 11, 217: cum fretum non impulit Ister, does not strike, i. e. does not empty into, Luc. 5, 437:impulsum ab eo dextri pedis pollice,
Suet. Calig. 57:subitus antennas impulit ignis,
Juv. 12, 19.—In partic., with the access. idea of motion, to drive forward, set in motion, urge on, impel (class.):II.biremes subjectis scutulis impulsas vectibus in interiorem partem transduxit,
Caes. B. C. 3, 40, 4:(navem) triplici versu (remorum),
Verg. A. 5, 119:puppim remis velisque,
Sil. 1, 568:ratem (levis aura),
Ov. M. 15, 697:currum,
Val. Fl. 6, 6:equum calce,
Sil. 7, 697; cf.:cornipedem planta,
id. 2, 71:Zephyris primum impellentibus undas,
Verg. G. 4, 305:fluctus (ventus),
Petr. 114:aequor velis,
Tac. A. 2, 23:praemissus eques postremos ac latera impulit,
id. ib. 2, 17: utque impulit arma, i. e. brandished, flourished, Verg. A. 8, 3:remos,
id. ib. 4, 594:sagittam nervo,
to shoot, discharge, Ov. M. 11, 325:semen vehementius urinam impellit,
drives down, promotes the discharge of, Plin. 24, 19, 118, § 180:praecipitantem igitur impellamus et perditum prosternamus,
give a push to, Cic. Clu. 26, 70; Tac. A. 4, 22:procumbunt orni, nodosa impellitur ilex,
is overthrown, thrown down, Luc. 3, 440:impulit aciem,
forced to give way, broke, Liv. 9, 40, 9; cf.:hostem primo impetu impulit,
id. 9, 27, 9:impulsis hostibus castra cepit,
Vell. 2, 70, 1:impulit Vitellianos modica caede,
Tac. H. 3, 16:quem (hostem) si inpellere maturasset,
id. ib. 4, 34;78 al.— Designating the limit: in fugam atque in latebras impellere,
Cic. Rab. Perd. 8, 22:se in vulnus,
Vell. 2, 70 fin.:inque meos ferrum flammasque Penates Impulit,
Ov. M. 12, 552:ferrum capulo tenus,
Sil. 9, 382:(Aufidus) in aequora fluctus,
id. 7, 482; 14, 429:jamque diem ad metas defessis Phoebus Olympo Impellebat equis,
id. 11, 270.Trop.A.To move to a thing; to impel, incite, urge; esp., to instigate, stimulate, persuade (the predom. signif. in good prose); constr. usu. with aliquem in or ad aliquid and ut; less freq. with a terminal adverb, the inf., the simple acc., or absol.(α).Aliquem in aliquid:(β).nisi eum di immortales in eam mentem impulissent, ut, etc.,
Cic. Mil. 33, 89:hic in fraudem homines impulit,
id. Pis. 1, 1; id. Lael. 24, 89; and:in fraudem impulsus,
id. Deiot. 12, 32:in sermonem,
id. de Or. 2, 89, 363:in plurimas animum audientium species impellere,
Quint. 12, 10, 43.—Aliquem ad aliquid (so most freq.):(γ).ad quam quemque artem putabat esse aptum, ad eam impellere atque hortari solebat,
Cic. de Or. 1, 28, 126:ad veterum annalium memoriam comprehendendam impulsi atque incensi,
id. Brut. 5, 19:facile ad credendum,
id. Rep. 2, 10:aliquos ad omne facinus,
id. ib. 6, 1:ad maleficium,
Auct. Her. 2, 21, 34:ad injuriam faciendam,
Cic. Fl. 34, 85:ad scelus,
id. Rosc. Am. 14, 39:ad bellum,
id. Sull. 13, 36:ad crudelitatem,
Quint. 8, 3, 85:ad metum, cupiditatem, odium, conciliationem,
id. 3, 8, 12 et saep.—With ut:(δ).quae causa nos impulerit, ut haec tam sero litteris mandaremus,
Cic. N. D. 1, 4, 7; cf. id. de Sen. 21, 77:Germanos tam facile impelli, ut in Galliam venirent,
Caes. B. G. 4, 16, 1; Cic. N. D. 2, 66, 166; id. Rep. 3, 2; id. Fin. 3, 20, 65; Hor. Ep. 2, 2, 51 et saep.—With a terminal adv.:(ε).dum in dubio est animus, paulo momento huc illuc impellitur,
Ter. And. 1, 5, 31:impulit huc animos,
Luc. 8, 454:voluntates impellere quo velit,
Cic. de Or. 1, 8, 30.—With inf.:(ζ).fuerunt quos pavor nando capessere fugam impulerit,
Liv. 22, 6, 7:quae mens tam dira Impulit his cingi telis?
Verg. A. 2, 520; Tac. A. 6, 45; 13, 10:quendam impulit servilem ei amorem obicere,
id. ib. 14, 60; Hor. C. 3, 7, 14; Stat. Th. 10, 737; Just. 3, 1, 3; 5, 1, 4; 29, 4, 5.—With the simple acc.:(η).ut forte legentem Aut tacitum impellat quovis sermone,
to arouse, address, Hor. S. 1, 3, 65; Val. Fl. 4, 486:cum praetor lictorem impellat,
Juv. 3, 128:quis modo casus impulit hos,
id. 15, 120:vernacula multitudo, lasciviae sueta, impellere ceterorum rudes animos,
to instigate, stimulate, Tac. A. 1, 31 Ritter. (Nipperd. implere).—In pass.:(ut) qui audiunt aut impellantur aut reflectantur,
Cic. de Or. 2, 77, 312:Bellovacos impulsos ab suis principibus ab Aeduis defecisse,
Caes. B. G. 2, 14, 3:vel iratum vel impulsum ab aliis,
Quint. 11, 1, 71:hac fama impulsus Chremes ultro ad me venit,
Ter. And. 1, 1, 72:impulsus irā... Quibus iris impulsus,
id. Hec. 3, 5, 35:furore atque amentia impulsus,
Caes. B. G. 1, 40, 4:hac impulsi occasione,
id. ib. 7, 1, 3:Induciomari nuntiis impulsi,
id. ib. 5, 26, 2:Cassandrae impulsus furiis,
Verg. A. 10, 68 et saep.:quia et initio movendus sit judex et summo impellendus,
Quint. 7, 1, 10:cum simul terra, simul mari bellum impelleretur,
Tac. Agr. 25; cf.:impulsum bellum,
Luc. 7, 5; 7, 330.—Absol.: cui (daimoniôi) sempel ipse paruerit, numquam impellenti, saepe revocanti, Cic. Div. 1, 54, 122:B.qui nullo impellente fallebant,
id. Fl. 8, 20:uno ictu frequenter impellunt (sententiae),
Quint. 12, 10, 48.—To overthrow, subdue, destroy (rare): praecipitantem igitur impellamus, et perditum prosternamus, Cic. Clu. 26, 70:miseri post fata Sychaei... Solus hic (Aeneas) inflexit sensus animumque labantem Impulit,
i. e. has completely subdued, Verg. A. 4, 23:impellere ruentem,
to destroy completely, Tac. H. 2, 63 fin.:inpulsas Vitellii res audietis,
id. ib. 3, 2:inmenso Achaicae victoriae momento ad impellendos mores,
Plin. 33, 11, 53, § 149:impulsum bellum,
i. e. brought near to a close, Luc. 5, 330:impellens quidquid sibi, summa petenti, obstaret,
id. 1, 149:tum leviter est temptatum,... et nunc maximo temporum nostrorum auctore prope inpulsum,
Quint. 3, 4, 2 Spald. N. cr. -
16 inpello
impello ( inp-), pŭli, pulsum, 3 (archaic inf. pres. pass. inpellier, Lucr. 6, 1060), v. a. [in-pello], to push, drive, or strike against a thing; to strike, reach.I.Lit.A.In gen. (mostly poet.):B.cavum conversa cuspide montem Impulit in latus,
Verg. A. 1, 82:vocales impellere pollice chordas,
to strike, Tib. 2, 5, 3; cf. Ov. M. 10, 145:aequora remis,
id. ib. 3, 657; cf.:infidum remis marmor,
Verg. G. 1, 254:impellunt animae lintea Thraciae,
swell, Hor. C. 4, 12, 2:auras mugitibus,
Ov. M. 3, 21; cf.:maternas aures Luctus,
Verg. G. 4, 349:sensus,
Lucr. 1, 303:colles canoris plausibus, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 175: cui patuere Alpes saxa impellentia caelum,
Sil. 11, 217: cum fretum non impulit Ister, does not strike, i. e. does not empty into, Luc. 5, 437:impulsum ab eo dextri pedis pollice,
Suet. Calig. 57:subitus antennas impulit ignis,
Juv. 12, 19.—In partic., with the access. idea of motion, to drive forward, set in motion, urge on, impel (class.):II.biremes subjectis scutulis impulsas vectibus in interiorem partem transduxit,
Caes. B. C. 3, 40, 4:(navem) triplici versu (remorum),
Verg. A. 5, 119:puppim remis velisque,
Sil. 1, 568:ratem (levis aura),
Ov. M. 15, 697:currum,
Val. Fl. 6, 6:equum calce,
Sil. 7, 697; cf.:cornipedem planta,
id. 2, 71:Zephyris primum impellentibus undas,
Verg. G. 4, 305:fluctus (ventus),
Petr. 114:aequor velis,
Tac. A. 2, 23:praemissus eques postremos ac latera impulit,
id. ib. 2, 17: utque impulit arma, i. e. brandished, flourished, Verg. A. 8, 3:remos,
id. ib. 4, 594:sagittam nervo,
to shoot, discharge, Ov. M. 11, 325:semen vehementius urinam impellit,
drives down, promotes the discharge of, Plin. 24, 19, 118, § 180:praecipitantem igitur impellamus et perditum prosternamus,
give a push to, Cic. Clu. 26, 70; Tac. A. 4, 22:procumbunt orni, nodosa impellitur ilex,
is overthrown, thrown down, Luc. 3, 440:impulit aciem,
forced to give way, broke, Liv. 9, 40, 9; cf.:hostem primo impetu impulit,
id. 9, 27, 9:impulsis hostibus castra cepit,
Vell. 2, 70, 1:impulit Vitellianos modica caede,
Tac. H. 3, 16:quem (hostem) si inpellere maturasset,
id. ib. 4, 34;78 al.— Designating the limit: in fugam atque in latebras impellere,
Cic. Rab. Perd. 8, 22:se in vulnus,
Vell. 2, 70 fin.:inque meos ferrum flammasque Penates Impulit,
Ov. M. 12, 552:ferrum capulo tenus,
Sil. 9, 382:(Aufidus) in aequora fluctus,
id. 7, 482; 14, 429:jamque diem ad metas defessis Phoebus Olympo Impellebat equis,
id. 11, 270.Trop.A.To move to a thing; to impel, incite, urge; esp., to instigate, stimulate, persuade (the predom. signif. in good prose); constr. usu. with aliquem in or ad aliquid and ut; less freq. with a terminal adverb, the inf., the simple acc., or absol.(α).Aliquem in aliquid:(β).nisi eum di immortales in eam mentem impulissent, ut, etc.,
Cic. Mil. 33, 89:hic in fraudem homines impulit,
id. Pis. 1, 1; id. Lael. 24, 89; and:in fraudem impulsus,
id. Deiot. 12, 32:in sermonem,
id. de Or. 2, 89, 363:in plurimas animum audientium species impellere,
Quint. 12, 10, 43.—Aliquem ad aliquid (so most freq.):(γ).ad quam quemque artem putabat esse aptum, ad eam impellere atque hortari solebat,
Cic. de Or. 1, 28, 126:ad veterum annalium memoriam comprehendendam impulsi atque incensi,
id. Brut. 5, 19:facile ad credendum,
id. Rep. 2, 10:aliquos ad omne facinus,
id. ib. 6, 1:ad maleficium,
Auct. Her. 2, 21, 34:ad injuriam faciendam,
Cic. Fl. 34, 85:ad scelus,
id. Rosc. Am. 14, 39:ad bellum,
id. Sull. 13, 36:ad crudelitatem,
Quint. 8, 3, 85:ad metum, cupiditatem, odium, conciliationem,
id. 3, 8, 12 et saep.—With ut:(δ).quae causa nos impulerit, ut haec tam sero litteris mandaremus,
Cic. N. D. 1, 4, 7; cf. id. de Sen. 21, 77:Germanos tam facile impelli, ut in Galliam venirent,
Caes. B. G. 4, 16, 1; Cic. N. D. 2, 66, 166; id. Rep. 3, 2; id. Fin. 3, 20, 65; Hor. Ep. 2, 2, 51 et saep.—With a terminal adv.:(ε).dum in dubio est animus, paulo momento huc illuc impellitur,
Ter. And. 1, 5, 31:impulit huc animos,
Luc. 8, 454:voluntates impellere quo velit,
Cic. de Or. 1, 8, 30.—With inf.:(ζ).fuerunt quos pavor nando capessere fugam impulerit,
Liv. 22, 6, 7:quae mens tam dira Impulit his cingi telis?
Verg. A. 2, 520; Tac. A. 6, 45; 13, 10:quendam impulit servilem ei amorem obicere,
id. ib. 14, 60; Hor. C. 3, 7, 14; Stat. Th. 10, 737; Just. 3, 1, 3; 5, 1, 4; 29, 4, 5.—With the simple acc.:(η).ut forte legentem Aut tacitum impellat quovis sermone,
to arouse, address, Hor. S. 1, 3, 65; Val. Fl. 4, 486:cum praetor lictorem impellat,
Juv. 3, 128:quis modo casus impulit hos,
id. 15, 120:vernacula multitudo, lasciviae sueta, impellere ceterorum rudes animos,
to instigate, stimulate, Tac. A. 1, 31 Ritter. (Nipperd. implere).—In pass.:(ut) qui audiunt aut impellantur aut reflectantur,
Cic. de Or. 2, 77, 312:Bellovacos impulsos ab suis principibus ab Aeduis defecisse,
Caes. B. G. 2, 14, 3:vel iratum vel impulsum ab aliis,
Quint. 11, 1, 71:hac fama impulsus Chremes ultro ad me venit,
Ter. And. 1, 1, 72:impulsus irā... Quibus iris impulsus,
id. Hec. 3, 5, 35:furore atque amentia impulsus,
Caes. B. G. 1, 40, 4:hac impulsi occasione,
id. ib. 7, 1, 3:Induciomari nuntiis impulsi,
id. ib. 5, 26, 2:Cassandrae impulsus furiis,
Verg. A. 10, 68 et saep.:quia et initio movendus sit judex et summo impellendus,
Quint. 7, 1, 10:cum simul terra, simul mari bellum impelleretur,
Tac. Agr. 25; cf.:impulsum bellum,
Luc. 7, 5; 7, 330.—Absol.: cui (daimoniôi) sempel ipse paruerit, numquam impellenti, saepe revocanti, Cic. Div. 1, 54, 122:B.qui nullo impellente fallebant,
id. Fl. 8, 20:uno ictu frequenter impellunt (sententiae),
Quint. 12, 10, 48.—To overthrow, subdue, destroy (rare): praecipitantem igitur impellamus, et perditum prosternamus, Cic. Clu. 26, 70:miseri post fata Sychaei... Solus hic (Aeneas) inflexit sensus animumque labantem Impulit,
i. e. has completely subdued, Verg. A. 4, 23:impellere ruentem,
to destroy completely, Tac. H. 2, 63 fin.:inpulsas Vitellii res audietis,
id. ib. 3, 2:inmenso Achaicae victoriae momento ad impellendos mores,
Plin. 33, 11, 53, § 149:impulsum bellum,
i. e. brought near to a close, Luc. 5, 330:impellens quidquid sibi, summa petenti, obstaret,
id. 1, 149:tum leviter est temptatum,... et nunc maximo temporum nostrorum auctore prope inpulsum,
Quint. 3, 4, 2 Spald. N. cr. -
17 ferō
ferō tulī (tetulī, T., Ct.), lātus, ferre [1 FER-; TAL-], to bear, carry, support, lift, hold, take up: aliquid, T.: arma, Cs.: sacra Iunonis, H.: cadaver umeris, H.: Pondera tanta, O.: oneri ferendo est, able to carry, O.: pedes ferre recusant Corpus, H.: in Capitolium faces: ventrem ferre, to be pregnant, L.: (eum) in oculis, to hold dear.—To carry, take, fetch, move, bear, lead, conduct, drive, direct: pisciculos obolo in cenam seni, T.: Caelo supinas manūs, raisest, H.: ire, pedes quocumque ferent, H.: opertā lecticā latus per oppidum: signa ferre, put in motion, i. e. march, Cs.: huc pedem, come, T.: pedem, stir, V.: ferunt sua flamina classem, V.: vagos gradūs, O.: mare per medium iter, pursue, V.: quo ventus ferebat, drove, Cs.: vento mora ne qua ferenti, i. e. when it should blow, V.: itinera duo, quae ad portum ferebant, led, Cs.: si forte eo vestigia ferrent, L.: corpus et arma tumulo, V.—Prov.: In silvam non ligna feras, coals to Newcastle, H.—With se, to move, betake oneself, hasten, rush: mihi sese obviam, meet: me tempestatibus obvium: magnā se mole ferebat, V.: ad eum omni studio incitatus ferebatur, Cs.: alii perterriti ferebantur, fled, Cs.: pubes Fertur equis, V.: (fera) supra venabula fertur, springs, V.: quocumque feremur, are driven: in eam (tellurem) feruntur pondera: Rhenus per finīs Nantuatium fertur, flows, Cs.—Praegn., to carry off, take by force, snatch, plunder, spoil, ravage: rapiunt incensa feruntque Pergama, V.: puer fertur equis, V.— To bear, produce, yield: quae terra fruges ferre possit: flore terrae quem ferunt, H. — To offer, bring (as an oblation): Sacra matri, V.: tura superis, O.— To get, receive, acquire, obtain, earn, win: donum, T.: fructūs ex sese: partem praedae: crucem pretium sceleris, Iu.: Plus poscente, H.—Fig., to bear, carry, hold, support: vina, quae vetustatem ferunt, i. e. are old: Scripta vetustatem si ferent, attain, O.: Insani sapiens nomen ferat, be called, H.: finis alienae personae ferendae, bearing an assumed character, L.: secundas (partīs), support, i. e. act as a foil, H.— To bring, take, carry, render, lead, conduct: mi auxilium, bring help: alcui subsidium, Cs.: condicionem, proffer, Cs.: matri obviae complexum, L.: fidem operi, procure, V.: mortem illis: ego studio ad rem p. latus sum, S.: numeris fertur (Pindar) solutis, H.: laudibus alquem in caelum, praise: (rem) supra quam fieri possit, magnify: virtutem, ad caelum, S.: in maius incertas res, L.— To prompt, impel, urge, carry away: crudelitate et scelere ferri, be carried away: furiatā mente ferebar, V.: quo animus fert, inclination leads, S.: si maxime animus ferat, S.: fert animus dicere, impels, O.— To carry off, take away, remove: Omnia fert aetas, V.—With se, to carry, conduct: Quem sese ore ferens! boasting, V.: ingentem sese clamore, paraded, V.— To bear, bring forth, produce: haec aetas oratorem tulit: tulit Camillum paupertas, H.— To bear away, win, carry off, get, obtain, receive: omnium iudicio primas: ex Etruscā civitate victoriam, L.: laudem inter suos, Cs.: centuriam, tribūs, get the votes: Omne tulit punctum, H.: repulsam a populo, experience: Haud inpune feres, escape, O.— To bear, support, meet, experience, take, put up with, suffer, tolerate, endure: alcius desiderium: voltum atque aciem oculorum, Cs.: multa tulit fecitque puer, H.: iniurias civium, N.: quem ferret, si parentem non ferret suom? brook, T.: tui te diutius non ferent: dolores fortiter: iniurias tacite: rem aegerrume, S.: tacite eius verecundiam non tulit senatus, quin, etc., i. e. did not let it pass, without, etc., L.: servo nubere nympha tuli, O.: moleste tulisti, a me aliquid factum esse, etc.: gravissime ferre se dixit me defendere, etc.: non ferrem moleste, si ita accidisset: casum per lamenta, Ta.: de Lentulo sic fero, ut debeo: moleste, quod ego nihil facerem, etc.: cum mulier fleret, homo ferre non potuit: iratus atque aegre ferens, T.: patior et ferendum puto: non tulit Alcides animis, control himself, V.—Of feeling or passion, to bear, experience, disclose, show, exhibit: dolorem paulo apertius: id obscure: haud clam tulit iram, L.—In the phrase, Prae se ferre, to manifest, profess, show, display, declare: cuius rei facultatem secutum me esse, prae me fero: noli, quaero, prae te ferre, vos esse, etc.: speciem doloris voltu prae se tulit, Ta.—Of speech, to report, relate, make known, assert, celebrate, say, tell: haec omnibus ferebat sermonibus, Cs.: pugnam laudibus, L.: quod fers, cedo, say, T.: quae nunc Samothracia fertur, is called, V.: si ipse... acturum se id per populum aperte ferret, L.: homo ut ferebant, acerrimus, as they said: si, ut fertur, etc., as is reported: non sat idoneus Pugnae ferebaris, were accounted, H.: utcumque ferent ea facta minores, will regard, V.: hunc inventorem artium ferunt, they call, Cs.: multa eius responsa acute ferebantur, were current: quem ex Hyperboreis Delphos ferunt advenisse: qui in contione dixisse fertur.—Of votes, to cast, give in, record, usu. with suffragium or sententiam: de me suffragium: sententiam per tabellam (of judges): aliis audientibus iudicibus, aliis sententiam ferentibus, i. e. passing judgment, Cs.: in senatu de bello sententiam.—Of a law or resolution, to bring forward, move, propose, promote: legem: lege latā: nihil erat latum de me: de interitu meo quaestionem: rogationes ad populum, Cs.: te ad populum tulisse, ut, etc., proposed a bill: de isto foedere ad populum: cum, ut absentis ratio haberetur, ferebamus.— Impers: lato ad populum, ut, etc., L.— With iudicem, to offer, propose as judge: quem ego si ferrem iudicem, etc.: iudicem illi, propose a judge to, i. e. go to law with, L.—In book-keeping, to enter, set down, note: minus quam Verres illi expensum tulerit, etc., i. e. set down as paid.—To require, demand, render necessary, allow, permit, suffer: dum aetatis tempus tulit, T.: si tempus ferret: incepi dum res tetulit, nunc non fert, T.: graviora verba, quam natura fert: sicut hominum religiones ferunt: ut aetas illa fert, as is usual at that time of life: si ita commodum vestrum fert: si vestra voluntas feret, if such be your pleasure: uti fors tulit, S.: natura fert, ut, etc.* * *ferre, tuli, latus Vbring, bear; tell speak of; consider; carry off, win, receive, produce; get -
18 inter-pōnō
inter-pōnō posuī, posītus, ere, to put between, place among, interpose, insert, intersperse: ubi spatium... pilae interponuntur, Cs.: ne interpositi quidem elephanti militem deterrebant, L.: lateri vinculum lapides sunt, quos interposuere, ut, etc., Cu.—In time, to insert, interpose, introduce: intercalariis mensibus interpositis, L.—In speech, to introduce, insert: hoc loco libet interponere... quantae, etc., N.: paucis interpositis versibus: verbum ullum.—Of time, to let pass, permit to elapse, leave, interpose: spatium ad recreandos animos, Cs.: tridui morā interpositā, after a delay of, Cs.: spatio interposito, some time after: hac interpositā nocte, L.—With personal objects, to introduce, make an associate of: quam sancta sit societas civium, dis inmortalibus interpositis, etc. —Of writings, to make insertions in, falsify, alter: rationibus populorum non interpositis.—Fig., to introduce, interpose, put forward, adduce, allege, use as a pretext, urge as an objection: decreta: iudicium suum: neque ullā belli suspicione interpositā, Cs.: accusatorem, make a pretext for delay: causam interponens conlegas exspectare, N.: operam, studium, laborem, apply.—To pledge, give, interpose: sponsio interponereter, L.: interpositā fide publicā, S.: in eam rem se suam fidem interponere, gave his word, Cs.—With se, to interfere, intermeddle, intrude, engage in, come in the way: ni se tribuni plebis interposuissent, L.: semper se interposuit, lent his aid, N.: te invitissimis his: se quo minus, etc., C., L.: te in istam pacificationem: me audaciae tuae. -
19 insisto
in-sisto, stĭti, 3, v. n., to set foot upon, to stand, tread, or press upon; constr. mostly with dat., also with in and abl. or acc., or the simple acc. (class.).I.Lit.A.In gen.(α).With dat.:(β).nec desunt villae quae secutae fluminis amoenitatem margini insistunt,
Plin. Ep. 8, 8, 6:ut proximi jacentibus insisterent,
stepped upon them, Caes. B. G. 2, 27:alternis pedibus,
Quint. 11, 3, 128:volucres metuunt insistere ramis,
Luc. 3, 407:vestigiis,
Liv. 25, 33 fin.:huic (saxo) institerat frustra,
Ov. F. 5, 150:plantis,
Juv. 6, 96:clamoso circo,
occupy a place in, id. 9, 144.—With in and abl.:(γ).insistebat in manu Cereris dextra simulacrum Victoriae,
Cic. Verr. 2, 4, 49, § 110:cingulus australis, in quo qui insistunt,
id. Rep. 6, 20:in jugo,
Caes. B. G. 4, 33:ipse non insistere in terra poterat,
Curt. 7, 7, 6.—With in and acc.:(δ).in sinistrum pedem,
Quint. 11, 3, 125; cf.:corvus repente super galeam insistit,
lights, Gell. 9, 11, 7.—With the simple acc.:B.plantam,
Plaut. Cas. 4, 4, 21:limen,
to step upon, to tread the threshold, Verg. A. 6, 563:vestigia nuda sinistri pedis,
id. ib. 7, 690:primis infans vestigia plantis,
id. ib. 11, 574:cineres,
Hor. Epod. 16, 11.—Esp.1.To enter on or pursue a way, path, or journey:2.cum semel institerunt vestigia certa viaï,
Lucr. 1, 407:huc an illuc iter,
Plaut. Cist. 4, 2, 11:omnes itinera insistant sua,
id. Capt. 4, 2, 14:quam insistam viam,
Ter. Eun. 2, 3, 3; id. Phorm. 1, 4, 14; Liv. 37, 7, 8.—In hostile sense, to follow, pursue, press on; with dat.:II.effusis hostibus,
Liv. 26, 44, 4:fugientibus,
id. 27, 13, 4:contenti non institere cedentibus,
Curt. 8, 11, 18; Nep. Eum. 4.— Pass. impers.:ut fracto jam Maroboduo, usque in exitium insisteretur,
Tac. A. 2, 62.—Trop.A.In gen., to follow, pursue.(α). (β).With dat.:B.vestigiis laudum suarum,
Liv. 5, 30, 2:honoribus,
Plin. Ep. 4, 8, 4.—Esp.1.To follow up, pursue an object or enterprise; to press vigorously, apply one ' s self to:2.in dolos,
Plaut. Mil. 2, 4, 4:totus et mente et animo in bellum,
Caes. B. G. 6, 5. — With acc.:hoc negotium,
Plaut. Mil. 3, 3, 54:manus,
Cic. de Or. 3, 45, 176.—With dat.:rebus magnis,
Tib. 4, 1, 135:perdomandae Campaniae,
Tac. H. 3, 77.—To set about, devote one's self to, to begin with zeal; with inf.: tribuni orare dictatorem insistunt, ut, etc., Liv. 8, 35, 2:3.Appium institit sequi,
id. 25, 19, 8; 24, 26, 11; 24, 46, 1; cf.:postero die ad spolia legenda foedamque spectandam stragem insistunt,
id. 22, 51, 5:flagitare senatus institit Coruntum, ut,
Cic. Fam. 10, 16, 1. — Absol.:sic institit ore,
i. e. began to speak, Verg. A. 12, 47; cf.:sic insistit secumque corde volutat,
i. e. to reflect, think, id. ib. 4, 533.—To persevere, continue, persist in; with inf.:4.credere,
Plaut. Capt. 3, 4, 53:tueri,
Nep. Att. 11.—With dat.:sin crudelitati insisteret,
Tac. A. 16, 25:spei,
id. H. 2, 46:caedibus,
id. A. 2, 21:studiis,
to pursue diligently, Quint. 1, 12, 10:obsidioni,
Curt. 7, 6, 23:curae rerum,
Plin. 28, 1, 1, § 2:funeri,
to set forward, id. 7, 52, 53, § 177. — Absol.:importune,
to persist, Cic. Ac. 2, 25, 80; Tac. A. 4, 60.—To press upon, urge; with dat.:III.atriensibus ut supellectilem exponant,
Col. 12, 3, 9:id bellum ipsis institit moenibus,
was at, Liv. 2, 51, 2.— Absol.:dilataque tempora taedae Institerant,
were at hand, Ov. M. 9, 769:institit quantum potuit ut illum ex eorum manibus liberaret,
urged, insisted, Aug. in Psa. 63, 4. —To press upon, repress; and hence, to halt, pause, stop, stand still:B.stellarum motus insistunt,
Cic. N. D. 2, 40, 103:ut non referat pedem, insistet certe,
id. Phil. 12, 3, 8; Tac. A. 4, 60:quae cum dixisset paulumque institisset,
Cic. Fin. 5, 25, 75; id. Or. 56, 187:saepe accidit, ut aut citius insistendum sit, aut longius procedendum,
id. ib. 66, 221; so, to pause in thought, hesitate, doubt:ille in reliquis rebus non poterit eodem modo insistere?
Cic. Ac. 2, 33, 107; 2, 29, 94.—To dwell upon, delay at, treat or consider at length:ut si singulis insistere velim, progredi iste non possit,
Cic. Verr. 2, 3, 74, § 172:insistendum ei (arbori) paulum,
Plin. 13, 16, 30, § 100:profuit adsidue vitiis insistere amicae,
Ov. R. Am. 315.
См. также в других словарях:
urge forward — index compel, constrain (compel), expedite, impel, precipitate (hasten), press (constrain) … Law dictionary
urge — urge1 [ ɜrdʒ ] verb transitive ** 1. ) to advise someone very strongly about what action or attitude they should take: urge someone to do something: The United Nations has urged them to honor the peace treaty. urge that: We urge that systems be… … Usage of the words and phrases in modern English
Urge — means a strong desire. Urge may also refer to:*Sucking urge, an infant s instinctive urge to breastfeed * urge, drive forward, to make move faster * Nissan Urge, a concept car announced by Nissan that will be integrated with the Xbox video game… … Wikipedia
urge — [ʉrj] vt. urged, urging [L urgere, to press hard: see WREAK] 1. a) to press upon the attention; present or speak of earnestly and repeatedly; plead, allege, or advocate strongly [to urge caution] b) to entreat or plead with; ask, persuade, or… … English World dictionary
Urge — Urge, v. i. 1. To press onward or forward. [R.] [1913 Webster] 2. To be pressing in argument; to insist; to persist. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
urge — urge1 W3 [ə:dʒ US ə:rdʒ] v [T] [Date: 1500 1600; : Latin; Origin: urgere] 1.) to strongly suggest that someone does something urge sb to do sth ▪ I got a note from Moira urging me to get in touch. urge that ▪ He urged that a referendum should be… … Dictionary of contemporary English
urge — 1 verb (T) 1 to strongly advise someone to do something: urge sb to do sth: Brown urged her to reconsider her decision. | urge that: I urge that you read this report carefully. 2 formal to strongly suggest that something should be done: The UN… … Longman dictionary of contemporary English
forward — Synonyms and related words: a bit previous, accelerate, acculturate, acquiescent, act for, actuate, address, advance, advanced, advancing, advantage, adventurous, agog, agreeable, ahead, aid, air express, airfreight, airmail, alacritous, alee,… … Moby Thesaurus
urge — Synonyms and related words: accelerate, admonish, advise, advocate, affirm, allege, appetite, appetition, apply pressure, ardor, argue, ask, assert, automatic response, beg, beseech, beset, besiege, blandish, blind impulse, brain wave, brainstorm … Moby Thesaurus
urge — v 1. push, drive, propel, force, force along, boost, shove, catapult; speed, speed up, accelerate, whip, whip on, lash, flog; hasten, hurry, hustle, Inf. hustle up, quicken, expedite, precipitate. 2. impel, constrain, move, press, induce; incite … A Note on the Style of the synonym finder
urge — v. & n. v.tr. 1 (often foll. by on) drive forcibly; impel; hasten (urged them on; urged the horses forward). 2 (often foll. by to + infin. or that + clause) encourage or entreat earnestly or persistently (urged them to go; urged them to action;… … Useful english dictionary